Iedereen weet wel wat er mee wordt bedoeld. Zo opgaan in je vak, wat dat ook mag zijn, dat je geen oog meer hebt voor andere dingen. Alleen maar praten en denken over zaken die direct of indirect met jouw beroep te maken hebben.
Kent u die reclame van die autoverkoper die zo vaak zijn verkooppraatje heeft gehouden dat hij een gewoon gesprek direct herleid naar zijn favoriete auto en achter elkaar opdreunt dat er 2 airbags, cruisecontrole, cd-speler, ruimte voor 6 koffers, lederen bekleding, ingebouwde hoofdsteunen, metallic lak in 12 kleuren, sportvelgen, notenhouten dashboard, handschoenenvakje met ingebouwd ledlampje etc. in die auto zit.
Fictie of werkelijkheid? Er zijn echt mensen die al jaren lang het zelfde werk doen, dezelfde handelingen, nergens anders meer over praten. Vaak hebben ze dat zelf niet in de gaten.
Dit kan voor collega’s behoorlijk irritant kan zijn, er schuilt ook een gevaar in.
De kans dat je op het werk bestempeld wordt als “de vakidioot” en het mikpunt wordt van pesterijen en flauwe grappen.
Er is pas geleden een onderzoek geweest naar pesten op het werk. In bijna alle bedrijven en organisaties komt pesten voor. Een op de vier werknemers komt ooit in zijn of haar omgeving met pestgedrag in aanraking. En dan bedoel ik geen flauwe plagerijtjes. Nee, het gaat hier over intimiderend, structureel pesten. Iemand sociaal buitensluiten, hem of haar voor gek zetten, roddelen en erger.
Meestal is er één persoon die het initiatief neemt bij pesten, vaak zelfs een leidinggevende. Soms loopt de situatie zo uit de hand dat het hele bedrijf meedoet aan het pesten.
Pesten heeft enorme gevolgen voor het slachtoffer. Het tast het gevoel van eigenwaarde en het vertrouwen in anderen aan. De gepeste persoon moet zich elke dag geestelijk wapenen voor een volgende onverwachte aanval. De persoon kan allerlei klachten krijgen: hoofdpijn, hartkloppingen, trillen, slaapproblemen. Ook nadat het pesten stopt, blijven deze klachten bestaan. Op de lange termijn lijdt het slachtoffer zelfs aan het Post Traumatisch Stress Syndroom, waarbij onder andere concentratie- en geheugenverlies optreden.
In de nieuwste Risico Inventarisatie & Evaluatie is zelfs een apart punt opgenomen. Het zogenaamde PSA.
PSA staat voor Psychosociale Arbeidsbelasting. Hieronder verstaat de wetgever: “De factoren seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk in de arbeidssituatie die stress teweeg brengen”. De werkgever moet signalen van pestgedrag uiterst serieus nemen. Het kan voor zowel het bedrijf als de persoon in kwestie grote nadelige gevolgen hebben.
Hoe kwam ik deze keer nou aan het onderwerp voor deze Column. Eigenlijk ook een soort vakverdwazing van mijzelf.
Voor mijn werk schrijf ik veel handboeken voor bedrijfscertificering. Daarnaast doe ik ook het huishouden. Pas geleden zei ik dat ik even de handboeken op ging hangen aan de waslijn…
Wie een VCA-cursus heeft gevolgd of betrokken is bij bedrijfscertificatie kan er over mee-praten. Al die afkortingen waar je mee te maken krijgt. Hier zomaar een aantal op een rijtje: B-VCA, VOL-VCA (daar begint het al mee), PMO, LSD, MAC, LEL, UEL, VGM, RI&E enz.
Allemaal afkortingen voor woorden die te maken hebben met veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu. Sinds een jaar is daar een nieuwe bij, namelijk: LMRA. Dit staat voor Laatste Minuut Risico Analyse.
Misschien heeft u op de werkplek of via uw werkgever hierover instructie gehad. Ook zijn er kaartjes in omloop waar in het kort een uitleg staat over het toepassen van de LMRA.
Het heel nuttig. Voor je aan het werk gaat eerst even stil te staan bij een aantal zaken: heb ik de juiste gereedschappen bij mij, heb ik de juiste PBM (weer een afkorting…), weet ik wat ik moet doen, wat zijn de risico’s, heb ik voldoende veiligheidsmaatregelen genomen.
Kun je al deze vragen positief beantwoorden dan kun je veilig aan het werk. Zit er een “nee” tussen dan moet je eerst het probleem/de tekortkoming oplossen voor je aan het werk gaat.
Met andere woorden:”bezint eer u begint”. Dit verhoogt de veiligheid. Daar zal iedereen het mee eens zijn.
Enkele commerciële uitgeverijen zijn hier weer handig op in gesprongen. LMRA instructie-boekjes, LMRA-kaarten en LMRA stickers.
Het hebben van deze materialen is natuurlijk best goed voor de promotie van dit stuk veiligheidsbewust wording. Maar het kan ook te gek. Als werkgever hoeft u echt niet voor al uw mensen een boekje van 8 euro per stuk te kopen. Ook niet als dit in advertenties staat omdat voorlichting aan uw medewerkers over dit onderwerp verplicht is.
Zo’n mooi boekje is even leuk als het uitgedeeld wordt maar daarna verdwijnt het al snel onder in de koelbox, in het dashboard kastje etc.
Zonde van het geld en weinig rendement.
Maak op de computer een tekst met de eerder genoemde punten en hang deze op de deur in de werkplaats, kantine, de keet etc. . Zo is de kans dat iedereen regelmatig de term LMRA ziet en het verhaal leest en het toepast veel groter.
Het kan zo simpel zijn om veiligheid op de werkplek te vergroten.
Heeft u tijdens het lezen van dit stukje nu telkens gedacht: “wat is nou ook alweer de betekenis van al die genoemde afkortingen?”
Hier zijn ze dan: B-VCA : Basisveiligheid VCA, VOL-VCA : Veiligheid voor Operationeel Leidinggevenden-VCA, PMO : Preventief Medisch Onderzoek, LSD : Luisteren Samenvatten Doorvragen, MAC : Maximaal Aanvaarde Concentratie, LEL : Lower Explosion
Limit, UEL : Upper Explosion Limit, VGM : Veiligheid-Gezondheid-Milieu, RI&E : Risico Inventarisatie & Evaluatie.
IHG die heb ik zelf verzonnen: Ik heb gezegd.
Weer gezakt… https://www.veiligheidskundige-vca.nl/weer-gezakt%e2%80%a6/ september 10th, 2010 Bas BakkerEen VCA certificaat behalen is niet voor iedereen goed te doen. Er is een groep mensen
voor wie het proberen te behalen van het certificaat uitloopt op een grote frustratie. In
het ergste geval komt hierdoor zelfs een (vast of nieuw) dienstverband in gevaar.
Voor VCA gecertificeerde bedrijven is het een eis dat alle operationele medewerkers in het bezit zijn van een VCA (persoon) certificaat.
Iedere bedrijf heeft wel een medewerker is die meerdere keren gezakt is voor het examen. Het advies van auditoren tijdens VCA-audits is dan “blijven proberen”. Maar dat is juist voor deze mensen een frustrerende bezigheid. Veel van deze medewerkers zijn heel gemotiveerd in hun dagelijkse werk. Met hun handen bezig zijn ligt hen het best. Deze groep valt juist bij het oplossen van lastig gestelde vragen buiten de boot. Het koppelen van theorie naar de praktijk is voor hen moeilijk, evenals het goed lezen van de
vraag en bijhorende antwoorden.
Landelijk zakt 25% van de VCA examenkandidaten de eerste keer voor het examen. Dat is veel. Een aantal haalt het de tweede keer wel. Maar zeker 15 tot 20% zakt een tweede en derde keer ook. Iedere keer maar weer het zelfde proberen werkt dan averechts.
Sinds 2003 verzorg ik VCA-cursussen, zowel in company als op een vaste cursuslocatie. Veel cursisten spreek ik na afloop van het examen.
Mij is opgevallen dat maar weinig van hen een goed gevoel hebben na het examen. Vrij-
wel niemand kan na afloop zeggen “ik heb het goed gemaakt”, of “ het was niet zo best”. Iedereen zegt eigenlijk dat het lastig was, soms vreemde vragen, heel anders dan in de beschikbare proefexamens. Van deze groep zijn er personen met minder dan 4 fouten en meer dan 12. (het maximale aantal fouten dat in B-VCA gemaakt mag worden is 12)
De vragen in de examens zijn soms heel verwarrend. Zetten mensen op het verkeerde been terwijl ze de lesstof goed beheersen. De meeste halen het toch, zij het soms op het nippertje. Maar er is een groep die keer op keer zakt.
Juist voor deze doelgroep heb ik een training ontwikkeld. Ik heb zelf jaren in het onderwijs gewerkt en heb mij altijd ingespannen om degenen die moeite hadden met de lesstof, het op een andere manier aan te bieden waardoor de resultaten beter werden. Deze training is gericht op de meerkeuzevragen en antwoorden. Hoe moet je een vraag lezen, waar heeft het mee te maken, hoe ga je met de meerkeuze antwoorden om.
Per onderwerp uit de VCA zijn 20 meerkeuzevragen geselecteerd die uiteenlopen van moeilijkheidsgraad en oplossing mogelijkheden. Onder begeleiding van een ervaren VCA-docent wordt hier een ochtend mee geoefend. Aansluitend vindt het examen plaats.
De ervaringen zijn positief. Reden om hier meer bekendheid aan te geven.
VCA een lachertje https://www.veiligheidskundige-vca.nl/vca-een-lachertje/ september 10th, 2010 Bas BakkerBij toeval kwam ik op een website (www.veiligheidsblog.nl) terecht waar deze stelling is gelanceerd. Er wordt gesteld dat het VCA-systeem in de loop der jaren verworden is tot een papieren systeem, waarbij je zeer gemakkelijk de schijn kunt wekken dat je aan alle eisen voldoet. VCA heeft op deze manier geen enkele waarde. De hele papierwinkel heeft pas nut als achter ieder “papiertje” daadwerkelijk een actie zit in de praktijk. Want dat is waar het uiteindelijk om draait.
Het werk moet veilig en met zo min mogelijk risico’s. De medewerkers en leidinggevenden moeten zich bewust zijn van de risico’s en maatregelen nemen. Dat moet schriftelijk aantoonbaar zijn.
Denk hierbij aan: uitgereikte persoonlijke beschermingsmiddelen waarvoor de medewerkers moeten tekenen, het keuringsrapport bij een gekeurde machine, een werkvergunning enz.
Helaas hebben veel mensen het omgedraaid. We zorgen voor allemaal mooie procedures op papier, laten medewerkers te pas en te onpas voor van alles tekenen, maar de actie blijft uit!
Een mooi (maar even triest) voorval dat ik hoorde van een spoorwerker: een groep spoorwerkers zat in de keet voor de schaft. De uitvoerder kwam binnen en zei: “mannen, we gaan even toolboxen, het gaat over veilig werken met asfalt”. Of iedereen maar even wilde tekenen. Er werd verder niets verteld. Een van de spoorwerkers merkte op dat er bij het spoor geen asfalt aan te pas komt. De uitvoerder zei dat hij dat wel wist maar van hogerhand was hem medegedeeld dat hij een toolbox moest houden en hij had niets anders bij zich.
Ja dan snap je het natuurlijk niet. Dan ben je alleen bezig met de statistieken. Het begint bij het management. Als die hun taken niet serieus nemen, dan hoeft er niet te worden verwacht dat alles wat daaronder komt het wel zal doen.
Mijn reactie die ik plaatste op Internet op de eerder genoemde stelling zal ik u niet onthouden:
Van ieder systeem kun je een lachertje maken als je het niet serieus neemt. Alleen…dan begrijp je dus de ware essentie van het geheel niet. Namelijk het veiligheidsbewustzijn vergroten, ongevallen voorkomen of verminderen! Als je op een regenachtige middag 10 toolboxverslagen schrijft en iedereen laat tekenen met verschillende data, ongekeurde machines even wegzet tijdens een audit en een auditor mee uit eten neemt voor de lunch om zoete broodjes te bakken… en je verkrijgt dan het certificaat. Tja, dan zijn er heel veel sufferds in het spel. Ik ben realist genoeg om te weten dat dit in de praktijk gebeurt. De medewerkers worden hier mogelijk ook nog eens het slachtoffer van. Dat motiveert mij des te meer om iedereen wel te overtuigen van het nut. Want mensen, bekijk het ook eens van de positieve kant. Er zijn ook bedrijven die wel serieus met de materie omgaan! Ik ken er genoeg.